Fümigasyon Nedir?

Fümigasyon, tarımsal gıda ürünlerindeki zararlı böcek, haşere ve organizmaların çeşitli gazlarla yok edilmesi işlemidir. Depo, silo, antrepo, konteynır ve ambar gibi gıdalar ve ürünlerin depolandığı, taşındığı alanlarda uygulanan uluslararası standardı olan bir işlemler zinciridir.

Fumigasyon:
Fumigasyon 20. yüzyılın başından beri ürünlerdeki zararlı etmenlere karşı kullanılan bir kimyasal savaş metodudur.
Fumigasyonun Tanımı:
Böcekleri ( yumurta, larva, nymph, pup ve ergin dönemde ) ve diğer zararlı etmenleri ( nematod, mantar, bakteri gibi ) öldürmek amaçlı ile kapalı bir ortamda ( belirli bir ısıda ve miktarda ) gaz halinde kimyasal bir madde ( fumigant ) vermek ve belirli bir süre gazı bu ortamda tutma işlemidir.
Fumigasyonun Gayesi ve Önemi:
Fumigasyon her türlü bitkisel ve hayvansal kaynaklı ürünler, diğer materyaller, ihraracatı yapılan ürünler ile üzerinde taşınan tahta paletleri zararlı etmenlerden arındırarak bu etmenlerin ürünlerde oluşturduğu tahribatı ve kaybı önlemek suretiyle ürünün sağlıklı halde bulunması amacını gerçekleştirmektedir.
İhracat yapan firmaların ürünlerinde çok uzun yol boyunca taşınır ve bu taşınma sırasında havasızlık, ani ısı değişiklikleri ve nem nedeniyle böceklenme yaşanır. Bu sebeple ciddi ürün kaybı yaşanarak maddi zarara uğranmaması nedeni ile fumigasyon çok önemlidir.
Fumigasyon ülkeler arası hatta bölgeler arası farklı böcek populasyonları geçişini önlemek için de son derece önemlidir.
Fumigasyonun Olumlu Yönleri:
1. Ürüne direkt olarak tatbik edilebilir.
2. Üründe uç noktalara kadar nüfuz edebilme ve homojen dağılma özelliği vardır.
3. Gıda maddelerinde kalıntı ve koku oranının tolerans sınırı içindedir.
4. Zararlı etmenlerin tüm biyolojik dönemlerine etkilidir.
Fumigasyonda Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar:
1. Fumigasyon işlemi tehlikeli ve ölümcüldür.
2. Dikkat edilmesi ve gözden kaçan en önemli ikinci husus, insan ve hayvanlar için sakıncalı olmayan kalıntı sınırı olarak ifade edilen tolerans residue (hoşgörülür kalıntı) kavramı çok iyi bilinmeli ve uygulanmalıdır.
3. En az iki eğitimini almış fumigasyon operatör tarafından uygulanmalıdır.
4. Fümigasyonda kullanılacak fümigantların özellikleri ile fümige edilecek materyalin yapısı ve nitelikleri iyi bilinmelidir.
5. Fümige edilecek ürün ve kullanılacak fümiganta en uygun olan fümigasyon tekniği seçilmelidir.

FUMİGASYON TEKNİKLERİ

1 -VAKUM FÜMİGASYONU:

Fumigasyon işlemi sırasında Fumigantın uygulanacağı hücrenin içindeki havanın emilmesi onunda gaz uygulanması işlemidir. Bu tür hücreler vakuma olanak sağlayacak dayanıklı dikdörtgen veya silindir tesislerdir. Bu tekniğin avantajı fumigantın daha hızlı difüze olmasıdır. Böylece daha kısa sürede daha az kimyasalla sonuç alınabilmektedir. Sabit ve seyyar olmak üzere iki kısma ayrılmaktadır.

2-Atmasferik Fumigasyon

1 bar atmosfer basıncı altında yapılan Fumigasyon tipidir. Kolay oluşu nedeniyle en çok kullanılan yöntemdir.  Vakum fumigasyonuna göre daha fazla ilaç ve zaman gerektirmektedir. Çadır altı, gaz odası, gemi ambar konteyner, hububat silo, değirmen, bina Fumigasyon, toprak fumigasyonu, gazlama bidon fumigasyonu gibi tipleri mevcuttur.

Vakum Fumigasyonunun Avantajları

Gazın difüzyon kabiliyeti yüksektir.

Fumigant zararlı organizmanın tüm biyolojik dönemlerine yüksek oranda etkilidir.

Uygulama süresi çok kısadır.

Fumigant uygulama miktarı azdır.

Tehlikesi daha azdır.

İnsan gücünden tasarruf vardır.

Paketli ve presli ürünlere uygulanabilir.

Vakum Fumigasyonunun Dezavantajları

Yüksek maliyetli pahalı tesis gereksinimine ihtiyaç duyarlar

Alanında uzman teknik elemana ihtiyaç vardır.

Yeşil aksamlı bitkilere yaş meyve sebze fumigasyonuna uygun değildir.

Genelde sabit tesisleridir.

Atmosferik Fumigasyonun Avantajları

Yatırım maliyeti düşüktür.

Hızlı ve kolay uygulanabilir sistemlerdir.

Uygulama esnasında ürün yerinden kaldırılmadan işlem yapılabilir.

Atmosferik Fumigasyonunun Dezavantajları

Vakum fumigasyonuna göre daha uzun süre alır.

Fumigant sarfiyatı yüksektir.

Fumigant zararlının bütün biyolojik dönemlerine aynı etkiye sahip değildirler.

Fazla miktarda insan gücüne ihtiyaç duyulur.

İnsan sağlığına daha fazla tehlikelidir.

Fumigasyonda kullanılan başlıca malzemeler

Fumigasyon çadırı

Fumigantları sızdırmaz özellikteki gaz geçirmeyen örtülerdir. Fumigasyon örtüleri tercih edilirken kullanılan fumigantların yüksek difüzyon özelliği ve aşındırıcı etkisi göz önünde bulundurulmalıdır. Fumigasyon malzemesi seçiminde en çok tercih edilen naylon veya polyethilen malzemeden yapılanlarda kalınlık 0,2-0,3 mm arasında olup birkaç kez kullanılabilir ve 1 m2 ağırlığı ise yaklaşık 250 gramdır.

FÜMİGASYONDA KULLANILAN ÖRTÜLER

PAMUKLU DOKUMA: İki yüzüde neopren  kaplı dokuma örtülerdir.

NAYLON veya TERRYLEN DOKUMA: İki yüzü ,

Neopren  ,PVC ( polyvinyl cholorid ) veya Sentetik kauçuk  ile kaplı dokuma örtülerdir.

PVC ÖRTÜLER

NAYLON VE TERRYLEN kumaşların neopren veya pvc gibi maddelerle

kaplanması ile elde edilen çadırlar daha KALİTELİ VE DAYANIKLIDIR .

1 M² ağırlığı ortalama  280 GR dır.

YIRTILMA DAYANIKLILIĞI ; atkı ve çözgüde ortalama 150 KG/ 1 CM² ,

KOPMA DAYANIKLILIĞI ; çözgüde % 20 , atkıda % 25 tir.

Kum torbası

Yığın üzerine örtülen çadırın, zemine temas eden kısımlarını gaz sızdırmasına karşı kullanılır. 80-100 cm boyunda, 10-15 cm eninde sağlam bezlerden imal edilmelidir. İçine temiz ince kuru kum doldurulur. Esnemesini sağlamak için ağız kısmında 1/10 kadar boşluk kalmalıdır.

İlaç dağıtım düzeni

Fumigantın ilaçlanacak materyallerin bulunduğu kapalı alana zerk edilmesi için bakır ve polyethilen borular kullanılır. Yığın içerisinde gazın dağılmasını sağlamak için artı şeklinde bakır t ler kullanılır. Polyethilen borular kullanılır. Bakır boruların dış çapı 8 mm polethilen boruların dış çapı 13,5 mm iç çapı 6,3 mm olmalıdır. Gaz dağıtım sistemi yığının üst tarafına 1,5*1,5 m2 alana bir gaz verici meme gelmelidir. Bu dağıtım noktalarına püskürtme memeleri de monte edilebilir.

Dağıtım düzeni fümigantın sıvı olarak yığına yayılmasını engel olmalıdır. Fumigant yığından evvel buharlaştırma kabından geçerek yığına gaz halinde verilmelidir.

Aplikatör ve kutu açacağı

Basınçlı çelik tüplerle hesaplanan miktarda Methyl Bromide aplikatörle, aplikatörün olmadığı hallerde terazi kullanarak verilir.

Çelik tüpe montajlanan aplikatör sayesinde gaz istenilen miktarda verilir daha sonra vana kapatılır.

 Sıcak su kabı

Özellikle hava sıcaklığının düşük olduğu kış aylarında Methyl Bromide’nin gaz formuna geçmesini kolaylaştırmak amaçlı kullanılır. Spiral bakır borular sıcak su vasıtasıyla ısıtılarak Methyl Bromide bu yöntemle gaz haline geçerek yığına verilir.

Gaz maskesi  

Zehirli gazların solunmasına karşı insanları koruyan gereçlerdir. Bunlar genel olarak ikiye ayrılır.

  1. Süzgeçli maskeler
  2. Hava tüplü maskeler (hava tüplü solunum cihazı)

Fumigantlara göre kullanılan süzgeçler değişiklik arz etmektedir. En çok uygulanan fumigantlara karşı kullanılan süzgeçler değişik renklerle birbirinden ayrılmaktadır.

FÜMİGANTIN ADI                                SÜZGEÇ TİPİ                 SÜZGEÇ RENGİ

Methyl Bromid  (CH3 BR)                            A                                Kahverengi

Ethylen Dibromid                                          “                                         “

Ethylen Diklorid                                              “                                         “

Ethylen Oksit                                                   “                                         “

Karbon Sülfür                                                  “                                         “

Hidrojen Siyanür (HCN)                                G                                   Mavi

Hidrojen Fosfit (PH3)                                    O                                 Gri – Sarı

Bu tip süzgeçler yüksek gaz yoğunluğunda en fazla 25 dakika dayanmaktadır.25 dakikayı doldurmayan maskeler hermatik bandı tekrar kapatılarak yeniden kullanılabilir. Yüksek gaz yoğunluğunda bütün kullanımın toplamı 25 dakikayı geçmemelidir. Hacmen %0,5 gaz bulunan Fumigasyon odasında süzgeçlerin koruyuculuk süresi 40 dakikayı bulmaktadır. Ortamda %1 in üstünde Methyl Bromide bulunan ortamlara süzgeçli maskeler kullanılarak girilmemelidir.

Hava tüplü maskeler

Fumigasyon sürekli yapılacaksa ya da zaman zaman yüksek gaz konsantrasyon una maruz kalma durumu varsa süzgeçli maskeler yerine hava tüplü solunum cihazları kullanılır.

Fumigantlar

Kapalı alanlarda zararlıları ortadan kaldırmak için kullanılan katı, sıvı, gaz formundaki kimyasallardır. Fumigantlar solunum ve sinir sistemine etki etmek suretiyle zararlıları kontrol altına alırlar.

Fumigantların buharlaşma özeliği

Bir kimyasal maddenin buharlaşması o kimyasal maddenin ;

  1. a) Kaynama noktası
  2. b) Maddenin molekül ağırlığı ile yakından ilgilidir.

Düşük kaynama noktasına sahip fümigantlar

M.Bromid,

Ethylenoxid,

Hydrogencyanid

Özel silindirler kutular içinde basınç altında sıvı halde tutulurlar. Basınç kalktığı zaman

normal sıcaklık Şartlarında hemen gaz haline geçerler.

Yüksek kaynama noktasına sahip fümigantlar

Calciumcyanidtozu

Aliminyumphosphidetabletleri

Naftalin

Taşıma kullanım şekillerine bakılarak normal şartlarda katı veya sıvı halde bulunurlar.

Gaz haline geçmeleri oldukça yavaştı. Ürün içine nüfuzları oldukça yavaş ve azdır.

Bu tip fümigantlar fümigasyon operatörleri için daha az tehlike arz eder.

Gaz çıkışı devamlı ve yavaş olduğu için iyi izole edilmeyen yerlerde kaybolan fümigant

yoğunluğu, buharlaşmanın sürekli devam etmesi nedeniyle başarı ile kullanılır.

Kükürt de bir Fumigant tır. Ateş karşısında yanarak gaz haline geçerler.

FÜMiGANTLARIN YAYILMA VE NÜFUZ KABİLİYETLERİ

Fümigantların zerk edildiği ürün içerisine gaz ve hava karışımı olarak girmelerine

difüzyon denir. Difüzyon fumigantların en önemli özelliğidir.

Açık tesislerde olsun, ürün içerisinde olsun, çatlaklar ve girintiler içine girmeleri mümkün olmayan insektisitler yerine, bu özelliklerinden dolayı başarılı bir şekilde kullanılır.

Fumigantların difüzyonuna etki eden faktörler

1-SICAKLIK

2-GAZIN YOĞUNLUĞU

3-EMiLME

1-SICAKLIK: Fümigantlar, sıcak ortamlarda soğuk ortamlara nazaran daha hızlı dağılırlar. İdeal fümigasyon sıcaklığı 15-25dereceler arasındadır.

Fümigantların1 m³ hacme kullanılacak miktarı ısı ile ters orantılıdır.

Yani ısı arttıkça kullanılacak fümigant miktarı azalır. Isı düştük çe artar.

2-YOGUNLUK

Graham’ın“ gazların difüzyon kanunu” na göre bir gazın difüzyon kabiliyeti, yoğunluğunun kare kökü ile ters orantılıdır.

Yani gazların yoğunluğu molekül ağırlığı ile orantılıdır.

Bu nedenle ağır gazlar, daha hafif gazlara nazaran boş hacim içinde daha ağır dağılırlar. Bir gaz havadan ağır ise hava ile dolu bir hücreye verildiğinde eğer vantilatör veya diğer bir vasıta ile karıştırma yapılmıyorsa dibe çöker ve havanın altında bir tabaka meydana getirir.

3-EMİLME

Gazların katılara uygulanması sırasında katı maddelerin gaz formundaki fümigant ların bünyesine alma tutma eğilimi vardır. Uygulanacak fümigant miktarı hesaplanırken mutlaka emilimde göz önüne alınmalıdır. Emilme olayı 2 şekilde kendini gösterir.

ADSORPSiYON

Ürünün kabuk kısmı dış yüzeyi tarafından yapılan tutulma işlemidir. Sıcaklık düştükçe artar, artıkça düşer. Bu nedenden ötürü sıcaklık düştükçe uygulanan fümigant miktarı artar. Fumigantın havalanması sonucu ürünü terk etme işlemine ise desorbsiyon denir.

Bursa Nilüfer İlaçlama olarak Firmamız, zararlılarla mücadele konusunda
halk sağlığı alanında, haşerelere karşı ilaçlama usul ve esasları hakkında profesyonel hizmet vermekteyiz.